Elektrik enerjisinin iletiminin ve dağıtımının gerçekleştirildiği kontrolde ise her iki süreçte kullanılan özel ekipmanlar ön plana çıkmaktadır. Yüksek gerilim işletmesi altında kullanılan iletim sistemi ekipmanlarını ve iletime nazaran daha düşük gerilim seviyelerinde işletilen dağıtım sistemi ekipmanları.
- Enerji Üretim Birimleri: Enerji dağıtım sistemlerindeki enerji üretim birimleri, elektrik enerjisi üretimini çeşitli kaynaklardan sağlayarak enerji taleplerini özellikle de bölgesel olarak karşılamayı amaçlamaktadır. Bu sayede talep edilen temel enerjinin tedariki süresince oluşan kayıpların azaltılması ve gerilim düşümlerinin azaltılması amaçlanır. Enerji dağıtım sistemlerindeki üretim birimleri arasında dizel generatörler, mikrotürbinler, yakıt hücreleri gibi farklı konvansiyonel teknolojiler bulunurken, güneş ve rüzgar enerjisi gibi yenilenebilir enerji teknolojileri de yoğun olarak kullanılmaktadır.
- Dağıtım Transformatörleri ve Trafo Merkezleri: Dağıtım transformatörleri, yüksek gerilim iletim hatlarından gelen elektrik enerjisini düşük gerilim seviyelerine dönüştürmek için kullanılır. Bu sayede, enerji iletim hatlarından alınan yüksek gerilim, daha güvenli ve kullanımı kolay düşük gerilim seviyelerine indirilir. Dağıtım transformatörleri genellikle trafolar halinde şehir içinde veya yerleşim alanlarında bulunan trafo merkezlerinde yer alır. Trafo merkezleri ise, dağıtım transformatörlerini barındırarak enerjinin yüksek gerilimden düşük gerilim seviyelerine dönüşümünde çeşitli koruma ve kontrol sistemleri sayesinde etkin ve güvenli bir yönetim sağlar.
- Enerji Dağıtım Hatları: Enerji dağıtım hatları, iletim hatları vasıtasıyla taşınan yüksek gerilimli enerjiyi transformatörlerin dönüşümü sonrasında düşük gerilim ile tüketim noktalarına dağıtmaktadır. Dağıtım hatları, genellikle direkler üzerinde havai veya yer altında döşenmiş olarak uygulanır.
- Güç Kalitesi Artırıcılar: Enerji dağıtım sistemlerinde güç kalitesi artırıcılar, elektrik enerjisinde meydana gelen harmonik bozulmalar, gerilim düşümleri ve dalgalanmalar gibi güç kalitesi sorunlarını düzeltmek ve iyileştirmek için kullanılan ekipmanlardır. Güç kalitesi sorununun üzerine gidilmediğinde tüketim noktalarındaki enerjide dalgalanmalar oluşacak ve elektriksel cihazlar, kullanımı esnasında zarar görebilecektir. Aktif ve pasif filtreler, gerilim regülatörleri ve kondansatör bankaları gibi güç kalitesi artırıcı ekipmanlar, belirtilen bu sorunları bölgesel olarak gidermekte ve güvenilir enerji arzı oluşturmaktadır.
- Akıllı Sayaçlar: Akıllı sayaçlar, geleneksel sayaçların yerini alan ve daha fazla veri toplama ve haberleşme yeteneği sunan cihazlar olup enerji tüketiminin izlenmesi, analiz edilmesi ve yönetilmesi için kullanılırlar. Geleneksel sayaçlara nazaran, gerçek zamanlı veri analizi sayesinde enerji tasarrufu sağlarlar, hızlı arıza tespiti yapabilirler ve faturalandırmayı doğru ve kesin hale getirirler. Ayrıca, uzaktan bağlantı ve açma/kapama özelliği ile daha esnek enerji yönetimi sağlarlar.
