Yapısında mekanik bir sistem bulunmayan tamamen elektronik devrelerle anahtarlama yapabilen röle çeşididir. Sıvı seviye röleleri, kontaktöre ve diğer röle tiplerine göre üstün özelliklere sahiptir. En önemli özellikleri; hızlı anahtarlama, elektromanyetik gürültü oluşturmamasıdır. Sıvı seviye röleleri endüstriyel tesislerde yer alan depolarda iletken sıvıların seviyelerini kontrol etmede, sıvıların boşaltılıp doldurulmasında ve koruma-bilgi amaçlı kullanılır.
Basit bir röle ile sıvı seviye rölesini karşılaştırdığımızda rölede bobin yerine elektronik bir devre elemanı, güç kontakları yerine ise elektronik devre kartı tasarımlanarak günümüze kadar farklı sistemler için geliştirilmiştir. Sıvı seviye rölesi, insan yardımı olmadan bir sistemdeki sıvının kumandasını sağlar. Röleler, bir deponun veya kuyuların su kontrolünü yapar. Buhar kazanlarına otomatik su basmak ve boşaltmak gibi sistemler ile endüstrinin her yerinde sıvı seviye rölelerinden görmek mümkündür.
Sıvı seviye rölelerinin ölçebileceği sıvı tiplerini içme suyu, atık su, deniz suyu, asitler, bazlar, süt ve kahve olarak sıralayabilirken sıvı seviye rölelerinin kullanılmasının ve ölçüm alınmasının sakıncalı olduğu sıvı tiplerini; kimyasal saf sular, yağlar, parafinler, patlayıcı sıvılar, yakıtlar, etilen glikol ve alkolü yani yukarıda da belirtildiği gibi iletken olmayan sıvı ve yanıcı maddelerini örnek verebiliriz.
Sıvı Seviye Rölesi'nin Çalışma Prensibi: Sıvı seviye rölelerini incelediğimizde röle üzerinde standart terminaller bulunur. Bu terminaller U, L, B, NO ve NC terminalleridir. U, L, B terminalleri elektrot bağlantı uçları içindir. Elektrotlar tank içine yerleştirilen, sıvı temas ettiğinde iletken olan bir malzemedir. Sıvı seviye elektrotları paslanmaz milden imal edilirler ve tankların gövdesine bağlanacak kısımları yalıtkandır. Sıvı seviye rölesi bir Sıvı seviye elektrotu ile birlikte kullanılan sıvı seviye rölesi, elektrot ile elektriksel olarak irtibat halindedir.
Bir ucu röleye bağlı olan elektrotun görevi suyun içinde seviyeyi ölçümüdür. Elektrot ölçümü neticesinde sıvı seviye rölesi işlem yapmaktadır. Çalışma prensibini daha iyi anlayabilmek için üstteki şekilde gösterilen işleyişi incelemek gerekir. Çıkış rölesi, sıvı seviyesi üst elektrota (U) ulaştığında çeker ve böylelikle boşaltma işlemi başlatılır. Diğer durumda ise sıvı alt seviye elektrotuna (L) ulaştığında doldurma işlemi başlatılır. B referans bir elektrottur ve eğer hazne metalden yapılmışsa B elektrotuna ihtiyaç kalmaz. Rölenin taban çıkışı metal depoya direkt bağlanır.
Şemadaki sıvı seviye röle bağlantısına göre rölenin 4 numaralı ucu aşırı akım rölesi kapalı kontağına, aşırı akım rölesi kapalı kontak çıkışı kontaktör bobinine, kontaktör bobin çıkışı ise nötre bağlanır. Bağlantı şemasında iletken sıvı üst seviye elektrodu (U) ve alt seviye elektrodu (L) olarak sembolize edilmekte iken (B) ise referans elektrottur. U,L,B uçları şekilde de gösterildiği biçimde röle üstüne bağlanır. A ucu faz girişi yapılırken B ucu da nötre bağlanır. Fazdan 1 numaralı uca giriş yapılır ve bağlantı sonlandırılır. Röleler bir değeri ölçerler. Zaman röleleri zamanı referans alıyorken akım röleleri akımı referans alır sıvı seviye röleleri ise sıvı yüksekliğini referans alırlar
Sıvı seviye röleleri en sık kullanıldığı yerleri şöyle sıralayabiliriz:
- Pompa istasyonlarında,
- Arıtma tesislerinde,
- Su ve drenaj kuyularında,
- Tank seviye kontrolü uygulamalarında