Bilgisayar kasalarından dizüstü bilgisayarlara, akıllı telefonlara hatta flash belleklere aktardığımız verilerden bahsederken hepimizin kullandığı ölçü birimleri bulunmakta. Kimimiz anlamını biliyor kimimiz sadece tahmin ediyoruz. Bu birimlerde bahsi geçen bit ya da byte, veri miktarı ölçü birimlerinin ta kendileri. Biz de genellikle karıştırılan bu ölçü birimlerini ve onlarla bağlantılı olan veri miktarı, veri aktarım hızı, bant genişliği ve veri trafiği gibi terimlerin anlamlarını aşağıdaki gibi derledik.
Bit ve Byte nedir?
Bit, iletişim ve bilgisayar teknolojilerindeki en temel veri birimidir. Veriler bilgisayarlarımıza, ikili – 1’ler ve 0’lardan oluşan- sayı sistemine göre kaydedilir. Yani 1 bit; bu 1’ler veya 0’lardan bir tanesini temsil eden ölçü birimidir. Kullandığımız tüm yazılımlar ve veriler aslında bu 1’ler ve 0’lardan oluşur. Tüm ölçü birimlerinde olduğu gibi bit’in de katları vardır. Tıpkı diğer ölçü birimlerinden bildiğimiz gibi kilo, mega, giga ve tera gibi ön eklerle ifade edilir. (Kbit, Mbit, Gbit ya da Tbit) Bu ön eklerin her biri 10 ve katlarını temsil eder.
1 Mbit, 1.000.000 bit yani 106‘ya, Kbit 103 bit ve Gbit 109 bit’e karşılık gelir. Bit ile Byte birbirinden farklıdır. Bit ile Byte sıklıkla birbirleriyle karıştırılır. Söylenişinden dolayı birçok kişi ikisinin de aynı şey olduğunu düşünür. Ancak her ikisi de temelde veri miktarını belirtseler de farklı değerlere sahiptirler. Bunun çok net bir açıklaması bulunmakta. 1 Byte, 8 bit’tir. bit-byte Byte’ın simgesi B (büyük B), bit’in simgesi ise b (küçük b)’dir.
Bit’te ölçü birimi 10’un katları iken, Byte’ta ise 2’nin katları kullanılır. 1 MB denildiği zaman 220 Byte kastedilir. Yani 1 MB = 1.048.576 Byte’a tekabül eder. Aynı şekilde 1 GB 230 Byte, 1 TB ise 240 Byte anlamına gelir. ISO bu terimlerin daha rahat hesaplanabilmesi için bir standart getirdi. Bu standartlar ile beraber KiB, MiB, GiB ve TiB gibi terimlerde hayatımıza girmeye başladı. Bun terimler ile ilgili detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. Veri Miktarı, Veri Aktarım Hızı, Bant Genişliği (Bandwidth) ve Veri Trafiği Nedir?
Bu kavramlar bilgi teknolojileri dünyasına bir şekilde girmiş pek çok insanın kafasını karıştırır. En önemlisi, bir hosting hizmeti almak istiyorsanız en çok dikkat edeceğiniz bilgiler de aslında bunlar olmalıdır.
Veri Miktarı: Bir verinin bit ya da byte cinsinden değerine veri miktarı denir. Verinin bilgisayarda ya da sistemde kapladığı alan olarak da tanımlayabiliriz. 2000 yılından önce veri miktarları kb’ler ile ifade edilirken günümüzde MB, GB ve TB’lar ile ifade ediliyor.
Veri Aktarım Hızı: Ağ ya da internet ortamında bulunan bir verinin iki nokta arasında iletilmesi sırasında bir saniyede geçen bit ya da byte sayısıdır. Başka bir deyişle bir saniyede iletilen bit ya da byte sayısı ne kadar ise veri aktarım hızı o kadardır. Veri aktarım hızı kilobit, megabit, gigabit, terabit ya da kilobyte, megabyte, gigabyte, terabyte ile ölçülür. Bir saniyede aktarılan veriyi ifade etmek için mbps (mb / saniye) ya da mBps (mB / saniye) kısaltmaları kullanılır.
Bant Genişliği (Bandwidth): Bant genişliğinin en basit tanımı kapasitedir. Bandwidth terimi, bir veri iletişim ortamının ya da haberleşme kanalının kapasitesini ifade etmek için kullanılır. Bandwidth, veri iletişim kaynaklarındaki veri miktarının bit/saniye ya da byte/saniye cinsinden ölçülmesidir.
– Bant genişliği ne kadar büyükse, belli bir süre içinde aktarılabilecek verinin hacmi de o kadar büyük olur.
– Bant genişliği; kullanılan veya kullanılabilen veri iletişim kaynaklarındaki veri miktarının bit/saniye ya da byte/saniye cinsinden ölçülmesine denir.
Veri Trafiği: Banttaki mevcut veri akışı (yani veri transferi) veri trafiği olarak tanımlanır. Başka türlü ifade etmek gerekirse; banttan geçen verilerin oluşturduğu trafiktir. Trafiği rahatlatmak ve veri aktarım hızını artırmak için bant genişliğini (bandwidth) arttırmak gerekir.
