GSM 900 ve GSM 1800

Kullanıcı Oyu: 5 / 5

Yıldız etkinYıldız etkinYıldız etkinYıldız etkinYıldız etkin
 

Avrupa ülkeleri tarafından başlangıçta sadece Avrupa’da kullanılmak üzere geliştirilen GSM, tüm dünyada oldukça büyük bir kabul görmüş ve yaygınlaşmıştır. Bugün pek çok ülkede, GSM servislerine büyüyerek devam eden talebin karşılanması ve eşit rekabet koşullarının sağlanması için 900 MHz bandı yeterli olmadığından 1800 MHz bandında da şebekeler kurulmuştur ve kurulmaktadır.

Bunların bir kısmını GSM 900 şebekelerinden bağımsız GSM1800 şebekeleri, diğer bir kısmını da dual band şebekeler oluşturmaktadır. Dual band şebekeler yeni operatörlere ait olabildiği gibi, mevcut GSM 900 veya GSM 1800 operatörlerine diğer banddan frekans tahsis edilerek de kurulabilmektedir.

Mevcut ve potansiyel GSM müşterileri için kapsama alanı hala birinci tercih nedeni olma özelliğini korumaktadır. Bu nedenle GSM 1800 işletmecisine bu lisansının yanısıra yapılacak 900 MHz bandındaki frekans tahsisleri işletmecinin kapsama alanı konusundaki önemli engeli aşması, diğer ülkelerden gelen GSM 900 abonelerine (roamer) hitap edebilmesi, dolayısıyla mevcut işletmecilerle rekabet şansının artması için yararlıdır.

GSM 1900
GSM 1800
GSM 900
 
GSM 1800 ve 1900’ün taşıma kapasitesi daha yüksek olduğu için genellikle şehirleşmenin yoğun olduğu bölgelerde kullanılır. GSM 1900 ise sadece Amerikan Birleşik Devletleri'nde kullanılmaktadır. Bu üç sistem sırasıyla 1900 Mhz, 1800 Mhz ve 900 Mhz frekans bölgelerinde çalışmaktadır.

GSM 900
Mobil telefon 900 protokolünde 890-915 MHz arasındaki frekans yukarı link adı verilen alış için, 935-960 MHz arasındaki frekanslar da aşağı link adı verilen veriş için kullanılmaktadır.  Taşıyıcılar 200 kHz frekanslık bir yer aldıklarından 124 taşıyıcısını kullanmasına olanak vermektedir.
917-935 MHz arasındaki frekanslar hücresel Mobil Telefon sistemi dışındaki hücresel sistemler tarafından kullanılmaktadır. 915-917 MHz arasındaki 2 MHz'lik kısım koruma bandı için bırakılmıştır. Bu 2 MHz'lik koruma bandı, alışveriş frekansları arasındaki elektromagnetik dalgalar arasında oluşabilecek girişimi önlemek amacını taşımaktadır. Alış veriş frekansları arasındaki 45 MHz'lik fark girişim ihtimalini azaltmaktadır.



GSM 1800
1710 ile 1785 MHz arasındaki frekanslar alış yukarı link, 1805 ile 1880 MHz arasındaki bantlar da veriş aşağı link RF, taşıyıcıları 200 kHz aralıklarla kullanılmakta ve bu protokolün de 374 taşıyıcı bulunmaktadır.  Alış ve veriş anında 95 MHz'lik bir frekans farkı vardır. 1785 ile 1805 MHz frekansları arasında 20 MHz'lik koruma bandı girişimi önlemektedir. Mobil Telefon 1800 protokolünde yukarı link, aşağı link, koruma frekans bantları ile alıcı verici arasındaki frekans farkı vardır.

BTS (Baz istasyonu) – Hücrenin alıcı-vericilerini içerir.  Sistem bileşenleri arasındaki iletişimi sağlar. GSM için radyo hattı protokolleri  BTS ile mobil cihaz arasında çalışır. GSM ara yüzünde TDMS radyo protokolleri kullanılır.BSC (Baz istasyonu kontrol merkezi) radyo kaynaklarının yönetimi ile görevlidir. Ayrıca MSC (Mobile Switching Center) ile mobil cihaz arasındaki ara yüzdür.

Omni Anten
Omni anten; Daha çok kırsal alanlarda ya da trafik kapasitesi az olan daha büyük radyo sahasını kapsamak için kullanılır. Hücre başına bir RBS kurulur.

Directional Anten
Directional anten ; Kalabalık, trafik kapasitesi yoğun olan yerlerde ve ana yolları kapsamak için kullanılır. Bir ile üç hücreyi kapsamak bir RBS ile kapsamak mümkündür. Her bir hücreyi gören kısma sektör adı verilir. Her sektör için biri verici, ikisi alıcı olmak üzere üç anten kullanılır.RBS sistemlerinde ; her hücre için bir veya daha fazla radyo kanalı kullanılır. Radyo kanalının band genişliği 200 KHz'dir Her kanalda bir TRX ( Transceiver/Alıcı) birimi tahsis edilmiştir.

Dünyada dual band GSM işletmecileri için 900 MHz bandından tahsis edilen frekans aralığının 5 MHz’in altına çok fazla düşmemesi dikkat çekicidir. (GSM sisteminde bir hücredeki şebeke yayınının diğerleri ile karışmaması için gereken en düşük band genişliği 2,5 MHz’dir.) Standart GSM bandında (Primary GSM, P-GSM) yer bulunmayan ülkelerde, dual band şebekeler için, genişletilmiş GSM bandından (Extended GSM, E-GSM) frekans tahsisi yapılabilmektedir. (E-GSM bandı P-GSM bandına ek olarak 880-890 MHz ve 925-935 MHz aralıklarından oluşan 2*10 MHz’i kapsar.)



GSM 900 ile GSM 1800 nereye kadar benzerlik taşır, hangi noktada birbirinden ayrılır?

Bilindiği gibi GSM Avrupa’da kullanılmak üzere Avrupa’da geliştirilmiş, ETSI’de standartlaştırılmış bir sayısal, hücresel, mobil haberleşme sistemidir. Son yıllarda bu sistem başlangıçtaki hedefi aşarak Amerika, Asya, Avusturalya’ya uzanan yaygın bir kullanım alanı bulmuştur.

GSM 900 standartlarının ilk aşaması 1991 yılında tamamlanmış ve o yılın sonunda ilk GSM 900 sistemi kurulmuştur. 1990 yılında, GSM’in 1800 Mhz’de çalışan bir türü olarak tanımlanabilecek olan DCS 1800 (Digital Cellular System 1800) sisteminin standartlarının belirlenmesine başlanmış ve bu standartların tamamlanmasıyla belirgin bir kapasite artışı sağlanmıştır. 1993 yılında ilk DCS 1800 sistemi işletilmeye başlanmıştır. Bu iki sistemin kullandığı teknolojinin birbirine benzerliğinden dolayı 1997’den bu yana DCS 1800 sistemi GSM 1800 olarak adlandırılmaktadır.

GSM’in, 900 MHz bandında iki işletmeciden fazlasına cevap vermesi güç olduğundan, birçok Avrupa ülkesinde GSM 1800 üçüncü ve dördüncü sistem olarak kurulmakta ve işletilmektedir. Bu şekilde hem 900 MHz’deki kapasite doygunluğuna çözüm getirilmekte hem de mobil haberleşme işletmecilerinin sayısı artırılarak rekabeti geliştirmek mümkün olmaktadır. Ayrıca hem GSM 900 hem de GSM 1800 şebekesi işleten işletmeciler de bulunmaktadır.

GSM 1800 çok büyük oranda GSM 900 standartlarını kullanmaktadır. GSM 900 ile GSM 1800 arasındakı temel farklılık frekans bandının yerleşimindedir. Frekansın yüksekliğine bağli olarak radyo alış veriş spesifikasyonlarında (frekans bandı ve kanallar, alıcı/verici karakteristiği, alıcı/verici performansı) GSM 1800 için gerekli birtakım değişiklik ve eklemeler yapılmıştır. Bu farklılıklar dolayısıyla hücre çapı, kapsama alanı koşulları, şebeke planlamasında iki sitem farklı özellikler göstermektedir. Örneğin GSM 1800 şebekesinde GSM 900 şebekesine oranla (kırsal alanda) yaklaşık dört kat daha fazla baz istasyonuyla aynı kapsama alanına hizmet sağlamak mümkün olabilmektedir.

Bunun dışında GSM 900 ile GSM 1800 sistemlerinde şebeke mimarisi, çoklu erişim yöntemi, çerçeve yapısı, modülasyon tekniği, hız, konuşma kodlaması, kanal kodlaması, sinyalleşme gibi. konularda hiçbir fark bulunmamaktadır.



Gelecek ne getirecek?
GSM temelde telefon hizmeti vermek, bunun yanında düşük hızlı veri iletimini de sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. Ancak yüksek hızlı veri ve mobil telekomünikasyon servislerinin kullanımı yaygınlaştıkça yüksek hızlı mobil servislere olan talep de büyümektedir. Bunun sonucunda GSM standartlarının; daha yüksek veri, daha iyi servis kalitesi, daha geniş kapasite ve akıllı servisler sağlayacak biçimde yenilenmesi ve geliştirilmesi sürmektedir. (EDGE; GPRS; HSCSD; CAMEL; AMR bu çalışmalara verilebilecek örneklerdir.)

GSM standartlarında sürdürülen bu gelişmeler, aynı zamanda UMTS’e doğru atılan adımları destekler niteliktedir. Şekil 1 GSM şebekelerinin gelişiminin nasıl olacağını göstermektedir.

UMTS; ETSI ve diğer bölgesel standart kuruluşlarının işbirliği ile geliştirilmekte olan, GSM ve ISDN standartlarını temel alan, Avrupa’da 2002 yılından itibaren kurulması planlanan ve ITU’nun IMT 2000 çalışması kapsamında yer alan 3. kuşak mobil sistemlerden biridir.

Özellikle gelişmiş ülkelerde mobil telefon kullanıcılarının artan yüksek hız ve küresel dolaşım talepleri doğrultusunda geliştirilmekte olan 3. kuşak mobil sistemler, yer ve uydu birimlerini kullanarak, 2GHz bandında, dünyanın her yerinden erişim olanağı bulunan mobil multimedya servisleri sağlayacaktır.

Kısaltmalar ve Tanımlar:

AMR / Adaptive Multi Rate: Konuşma kodlama yönteminin, radyo iletim koşulları ve lokal trafik durumuna göre gerçek zamanlı olarak seçilebileceği, konuşma kalitesinin iyileştirilmesi amacıyla geliştirilen GSM standardıdır.

CAMEL / Customized Applications for Mobile Enhanced Logic: GSM’de IN özelliklerini desteklemek üzere geliştirilen GSM standardıdır.

EDGE / Enhanced Data Rates for GSM Evolution: Yeni kodlama ve modülasyon tekniklerini kullanarak GSM veri hızını 384 kbps’ye çıkarmayı amaçlayan standart çalışmasıdır.

GPRS / General Packet Radio Service: GSM şebekesiyle yüksek hızda (en iyi koşullarda 150 kb/s'nin üzerinde, 21 kb/s/zaman dilimi’ne kadar) paket veri iletimini gerçekleştirmek üzere geliştirilen GSM standardıdır.

HSCSD / High Speed Circuit Switched Data: GSM şebekesiyle yüksek hızda (64 kbps) devre anahtarlamalı veri iletimini gerçekleştirmek üzere geliştirilen GSM standardıdır.

IMT 2000 / Internatinal Mobile Telecommunications 2000: ITU’da tüm dünya telekomünikasyoncularının katılımıyla oluşturulmakta olan 3. kuşak mobil haberleşme sistemidir.

UMTS / Universal Mobile Telecommunications System: IMT-2000 ailesinin GSM ve ISDN standartları temel alınarak ETSI ve 3GPP’de (3rd Generation Partnership Project) standartları belirlenmekte olan üyesidir.

Lazer

Işık, tarihin her döneminde insanların ilgisini çekti. 1867 yılında J. Clerk Maxwell ışığın elektrik ve manyetik alanlardan oluşan bir dalga olduğunu ispatlayana kadar da gizemini korudu. Genellikle aydınlatma amacıyla yararlanılan...

Fibet Optik Tarihçe

1980’lerde ışık dalgaları ile haberleşme ortaya çıktı. ABD ve diğer sanayileşmiş milletler fiber optik kullanmaya başladılar ve o kadar çok kullandılar ki son on yıl ‘’camın on yılı’’ olarak adlandırıldı...

Türksat 3A

Türksat 3A’nın üretimi için ilk resmi girişim 2005 yılının Nisan ayında başladı. Yeni uydunun tasarım, entegrasyon ve test aşamalarına paralel şekilde yürütülen teknoloji transferi ve eğitim projesinde 22 Türk mühendis...

    Yusuf Gökçe

    'Yusuf GÖKÇE Blog' Teknoloji'nin her dalından hayatımızı kolaylaştıran buluşların kısa ve öz teknik bilgileri bu portalda olacak...

    Bizden Makaleler

    © 2025 Yusuf Gökçe. Elektrik, Elektronik, Bilgisayar, Otomasyon, Telekominikasyon...

    Arama